به نقل از «آنا»

بیماری هلندی چگونه کمر اقتصاد پهلوی را شکست؟

تاریخ انتشار: ۱۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۰۹۴۵۸

گروه سیاست خبرگزاری آنا- سید روح الله امین آبادی: سخنان امیر عباس هویدا نخست وزیر پهلوی درباره کمک‌های با شرط و شروط غرب و شرق به ایران و کمک‌های رایگان و بدون هیچ تبصره و شرط ایران به دیگران در سال‌هایی که نفت گران شده و خزانه پر شده و برنامه‌های اقتصادی و عمرانی بدون در نظر گرفتن ظرفیت و توان داخلی پیش می‌رفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گفته عبدالمجید مجیدی که از دی‌ماه ۱۳۵۱ به ریاست سازمان‌ برنامه و بودجه تعیین شده بود: «پس از افزایش قیمت نفت در سال‌های ۱۳۵۰ به بعد و به دنبال آن افزایش بودجه دولت، تورم خیلی شدیدی به‌وجود آمد و علت، آن بود که برخورد صحیحی با مسئله افزایش قیمت نفت وجود نداشت. سعی می‌شد، راه‌حل‌ها از طریقی پیدا شود که خیلی قابل توجیه نبود.»

«آنتونی‌پارسونز»، سفیر انگلیس در ایران که از سال ۵۲ تا ۵۷ عهده‌دار این سمت بود، در بخشی از خاطرات خود درباره تورم در این دوران می‌نویسد: «تزریق درآمد‌های حاصله از افزایش قیمت نفت در دسامبر ۱۹۷۳ به اقتصاد کشور، بدون افزایش سطح تولید، تورم و گرانی بالایی را موجب شده بود که گرچه مقامات دولتی نرخ سالیانه آن را ۲۰ درصد اعلام کرده بودند، ولی نرخ واقعی تورم بسیار بیشتر از این رقم بود.».

بیماری هلندی یک مفهوم اقتصادی است که بیان می‌دارد افزایش درآمد ناشی از منابع طبیعی می‌تواند اقتصاد ملی را از حالت صنعتی بیرون بیاورد.

این عارضه زمانی رخ می‌دهد که درآمد یک کشور بر اثر عوامل فصلی به صورت ناگهانی افزایش می‌یابد و متولیان اقتصاد کلان (دولت) هم با تصور دائمی بودن این درآمد آن را در جامعه تزریق می‌کنند. درآمد کشور زیاد شده و پول هم به جامعه منتقل می‌شود، اما با افزایش درآمد، تقاضا هم افزایش پیدا می‌کند. اگر این افزایش تقاضا به صورت ناگهانی انجام شود، عرضه جوابگوی تقاضا نخواهد بود و تعادل عرضه و تقاضا بر هم می‌خورد، در نتیجه قیمت‌ها افزایش می‌یابد.

بیماری هلندی زمانی رخ می‌دهد که دولت به عنوان متولی اقتصاد کلان وارد کارزار می‌شود و سعی می‌کند به طور مصنوعی و از طریقی غیر از افزایش تولید، قیمت‌ها را پایین نگه دارد.

دولت متوسل به واردات کالا‌های مصرفی ارزان می‌شود تا قیمت‌ها را مهار کند در حالی که صنایع داخلی مجبورند با عوامل تولید گران، کالای گران را تولید و به قیمت ارزان بفروشند. نکته اینجاست که این سیاست نمی‌تواند جلوی تورم را بگیرد، بلکه آن را به بخش‌های دیگر اقتصادی منتقل می‌کند. 

به عنوان مثال می‌توان با واردات برخی کالاها، قیمت این کالا‌ها را پایین نگه داشت، ولی برخی کالا‌ها مانند زمین و مسکن قابل وارد کردن نیستند و افزایش قیمت این‌ها را نمی‌شود با واردات مهار کرد. در نتیجه قیمت این قبیل کالا‌ها به رشد خود ادامه می‌دهند.

از طرفی سرمایه‌گذاری جدید در آن بخش‌های صنعتی که با واردات، قیمت‌شان مهار شده انجام نمی‌شود و سرمایه‌ها به سمت کالا‌هایی مثل زمین و مسکن هدایت می‌شود. در نتیجه این امر، تقاضای کاذبی برای این کالا‌ها ایجاد شده و قیمت آن‌ها با سرعت بیشتر و به صورت غیرطبیعی و باورنکردنی رشد می‌کند. عوارض این مشکل به همین جا ختم نمی‌شود. به محض اینکه فصل افزایش درآمد خاتمه پیدا کند و دولت پولی نداشته باشد که با آن واردات ارزان را انجام دهد افزایش قیمت در بخش‌هایی که تا آن زمان به صورت مصنوعی قیمت پایینی داشتند با سرعتی فزاینده رخ خواهد داد. از آنجا که صنایع داخلی هم در اثر همان سیاست‌های گذشته فلج شده‌اند قادر به پاسخگویی به تقاضا‌های جدید نیستند و اقتصاد را در ابتدا ناکارآمد و سپس فلج می‌کنند

مصیبتی که کمر پهلوی را در میانه دهه پنجاه شکست و به عنوان یکی از دلایل انقلاب به عُمر ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی در ایران خاتمه داد.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: رژیم پهلوی دهه فجر 1401 افزایش قیمت کالا ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۰۹۴۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زنگ خطر جمعیت در کاشان به صدا درآمد

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کاشان از به صدا در آمد زنگ خطر جمعیتی در کاشان به صدا درآمد و گفت: زایمان در سال ۱۴۰۲، پنج درصد کاهش یافت. - اخبار استانها -

عباس آزادی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در کاشان، ضمن اشاره به هفته سلامت و کاهش پنج درصدی زایمان در سال 1402،  اظهار داشت: در سال 1401، هفت هزار و 325 زایمان در کاشان انجام شده بود که این تعداد در سال 1402 به شش هزار و 931 نفر کاهش یافته است.

وی با اشاره به تلاش‌های انجام شده برای افزایش زایمان طبیعی و کاهش عمل سزارین، ابراز داشت: تعداد زایمان طبیعی در سال 1401، سه هزار و 187 نفر بود که این تعداد در سال 1402 به سه هزار و 317 نفر افزایش یافته است.

آزادی همچنین از افزایش زایمان‌های بی‌درد در کاشان خبر داد و گفت: با استفاده از روش‌های مختلف، زایمان‌های بی‌درد از 3.67 به 4.58 درصد افزایش یافته است در حالی که این رقم باید به 40 تا 50 درصد برسد تا بانوان خاطره خوشی از زایمان داشته باشند.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کاشان ضمن اشاره به اقدامات صورت گرفته در راستای افزایش زایمان طبیعی با قرار دادن مشوق‌های مختلف تاکید کرد: تلاش برای افزایش زایمان طبیعی و بی درد در دستور کار دانشگاه علوم پزشکی کاشان قرار دارد.

وی نیروی جوان را عامل پیشرفت در همه عرصه‌ها دانست و گفت: اگر جمعیت نداشته باشیم، هر چقدر هم تکنولوژی داشته باشیم موفق نخواهیم بود و از این رو افزایش زاد و ولد جوانی جمعیت از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

آزادی با اشاره به احترام و حمایت‌های لازم از مادران باردار، بر لزوم ترویج فرهنگ قناعت در جامعه تأکید کرد و گفت: در قدیم چندین خانوار در یک خانه سکونت داشتند و قناعت داشتند، اما امروز معتقدند هر یک نفر از فرزندان خانواده باید یک اتاق مجزا با همه امکانات داشته باشد.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کاشان با بیان اینکه امروز با پدیده پیری جمعیت و کهنسالی روبه‌رو هستیم، تصریح کرد: نیروی کار در کشورهای در حال توسعه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و از این رو جوانی جمعیت نقش بسزایی دارد.

انتهای پیام/801/